Çatı GES lerin yaygınlaştırılması için öneri
Çatı GES lerin yaygınlaşması ve bu konuda yatırımları artması için mevcut mevzuatta bazı değişikliklerin yapılmasının katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle aşağıdaki öneri hazırlanmıştır.
Çatı GES in yaygın hale gelmesini önleyen en önemli sebep Çatı GES in sadece mülk sahibi tarafından yapılabileceği kısıtlamasıdır. Mülk sahibinin GES konusunda yetersiz bilgiye sahip olması, finansal imkanlarının yatırım yapmaya elverişli olmaması gibi sebepler yatırım yapılmasına engel olmaktadır. Ayrıca bu kısıtlama Kurumsal şirketlerin Çatı GES lere yatırım yapmasını da engellemektedir.
Çatı GES i kuracaklar, Tüketim sahibi ile anlaşarak bu işi beraber yapabilir denilebilir. Ancak bir şahsın veya kurumun ödeme riskini ne finansman sağlayacak kurum, nede bir yatırımcı alamaz. Tüketim sahibini yapabileceği mevzuat dışı uygulamaların kendisine yatırımı kaybettirebileceği riskide hiçbir yatırımcı almaz.
Bütün bunlar düşünüldüğünde Çatı sahibi ile finansman imkanı olanları, birbirinden ayırarak, birbirleri ile bir iş anlaşması çerçevesinde bir araya gelebilmelerini sağlayacak mevzuat değişiklikleri yapıldığı takdirde, yatırımların önü açılacaktır. Bu işlem yapılırken mevzuatta “öz tüketim” ilkesi, bağlantı görüşü ve kapasite belirlenmesi gibi kurallar aynen muhafaza edilecektir.
Bu öneriler gerçekleştiği takdirde, çatı sahibi ile yatırımcının anlaşması sonrasında finanse edilebilir bir yapı ortaya çıkarılabilecektir. Hem çatı sahibinin hem de yatırımcının karlı çıkacağı bir yapı ile ülke ekonomisine ve çevreye katkı sağlanacaktır.
Mülkiyet ile İlgili Sorunlar
- Bu işin en sağlam ve doğru yöntemi, Kat mülkiyeti kanununda Çatı nın Bağımsız bölüm olarak tanımlanmasıdır. Bu yapılabilirse Çatı alınıp satılabilir, kiraya verilebilir
- Bu yapılamadığı veya yapılması uzun zaman alacağı düşünülürse, diğer yöntem çatının kullanım hakkının devredilmesi olacaktır. Çıkabilecek sorunlar:
- Bina sahibi binayı kiraya vermiş ise kiralayan çatıyı da kiralamış kabul edileceğinden (binanın tamamlayıcı unsuru), 3. Bir taraf olarak ortaya çıkacak ve hak iddia edecektir. İşleri daha karmaşık hale getirecektir.
- Yatırımcı şahıs olduğunda intifa hakkı şahsın ömrü ile sınırlı olacağından finanse edilebilir bir yapı ortaya çıkmayacaktır. Dolayısı ile bu yöntemi şirketlerin kullanması uygun gözükmektedir. (99 yıllık intifa hakkı)
Bağlantı Sorunu ve Çözüm Önerisi
- Bağlantı noktası ve bugün mevzuatta yer alan kurallar aşağıdakiler hariç değişmeyecektir.
- Bağlantı noktasına takılan kWh üzerinden uzlaşmaya esas çift yönlü sayaç takılmayacaktır.
- Bu çift yönlü sayaç yerine TL üzerinden uzlaşmaya esas teşkil etmek ve şebeke bağlantınoktasından önce olmak üzere, üretim ve tüketim taraflarına ayrı sayaç takılacaktır.
- Görevli perakende satış şirketi üretim sayacını esas alarak, tüketim abonesinin tarifesinikullanarak aylık uzlaştırma yapıp, ödemeyi üretim yapana ödeyecektir.
- Görevli perakende satış şirketi veya tedarik şirketi, tüketim sayacını esas alarak, tüketimfaturasını düzenleyecektir.
- Bu şekli ile mahsuplaşma kWh üzerinden değil de TL üzerinden yapılmış olacaktır.
- Dağıtım bedeli ise üreten tarafta sıfır olması uygun olur kanaatindeyim. Bugünkü kuralların işletilmesi ile ortaya çıkacak dağıtım bedeli avantajının da tüketici tarafta kalmasının doğruolacağı düşünülmektedir
- Tüketicinin veya üreticinin yapmış oldukları mevzuata aykırı eylemler bir diğer tarafı etkilemeyecektir.
Sistem ekli şemada açıklanmıştır. Saygılarımla